Maartje C. de Jong - Samenvatting proefschrift

Hoe ons brein visuele beelden verwerkt tot een waarneming van de wereld om ons heen

Kent u de tekening waarin zowel een oude als jonge vrouw verborgen zit? Zo'n afbeelding - die op twee manieren waar te nemen is - noemen we een ambigue afbeelding. Of we de jonge of de oude vrouw zien, hangt af van processen in ons brein. Promovenda Maartje C. de Jong en haar collega's ontdekten waar in het brein deze processen zich afspelen.

Hoe we een ambigue afbeelding waarnemen wordt niet alleen bepaald door de afbeelding zelf (externe informatie), maar ook door informatie die zich al in ons brein bevindt (interne informatie). In het brein zit bijvoorbeeld een geheugen van eerdere waarnemingen. Onbewust worden nieuwe waarnemingen mede bepaald door dit (interne) geheugen. Tot op heden werd aangenomen dat interne informatie in andere delen van het brein verwerkt wordt dan externe informatie.

In haar proefschrift beschrijft De Jong onderzoeken waarin met verschillende technieken hersenactiviteit gemeten is, terwijl mensen keken naar een ambigue afbeelding. Zij ontdekte dat externe en interne informatie verwerkt worden in dezelfde sensorische hersengebieden. Van deze hersengebieden werd voorheen aangenomen dat ze voornamelijk externe informatie verwerken.

Uit het onderzoek van De Jong en haar collega's blijkt dat externe en interne informatie, en hun invloed op waarneming, in het brein onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Wat wij waarnemen kan daardoor geen exacte weergave van de wereld om ons heen zijn. Het is een interpretatie van het brein die per persoon verschilt, omdat in ieders brein andere interne informatie aanwezig is.